Türkiye şarbonu konuşuyor, herkes bu enfeksiyonun ne olduğunu ve belirtilerini merak ediyor. İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Neşat Bozkurtgil, “Hastalık bıçaktan bulaşabiliyor. Kasaplar, çiğ etle temastan sonra ellerini iyice yıkasın. Eldiven kullansın. Özellikle çiğ köftede olduğu gibi pişmemiş veya az pişmiş etlerin yenmesiyle de ‘bağırsak şarbonu’ bulaşabilir. Sonuçlar ölümcül olabilir” uyarılarında bulundu.

YILLARCA YAŞIYOR, BİR SIYRIKLA BULAŞIYOR! 

Şarbon hastalığının etkeni ‘Bacillus Antracis’ adı verilen bir bakteridir. Hastalık, ot yiyen hayvanlarda görülür ve insanlara da bulaşır. Hastalığın kuluçka süresinin çok kısa olması nedeniyle hayvanlarda ani ölümlerle ortaya çıkabilir. Hastalık etkeni toprakta 5 yıl kadar canlılığını korur ve bu toprakta yetişen otlarla hayvanlara bulaşır. Hastalığa yol açan mikrobunun en önemli özelliği zorlu fiziksel ve kimyasal çevre koşullara son derece dayanıklı ‘spor’ denilen yapılar oluşturmasıdır. Hayvanlarda sindirim, solunum ya da derideki çizik, sıyrık ve yaralar yoluyla mikrobun vücuda girmesi sonucu oluşan hastalık, insanlara da enfekte olmuş hayvan etinin tüketilmesi ya da hastalıklı hayvanlarla direkt temas edilmesi halinde bulaşır.

12 GÜN SONRA BİLE ORTAYA ÇIKABİLİR

Hastalığın insandan insana bulaşmadığını ancak hastalıklı hayvanla aynı ortamda bulunan kişiye hava yoluyla geçebildiğini belirten İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Neşat Bozkurtgil, hastalıkla ilgili şu bilgileri verdi: “Şarbonunun deri, akciğer ve bağırsak olmak üzere üç formu var. 

Şarbon olgularının büyük çoğunluğunu cilt şarbonu oluşturur. Özellikle hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde, hasta hayvanların kesilmesi, derisinin yüzülmesi ve bağırsakların işlenmesi sırasında doğrudan temas sonucu ‘cilt şarbonu’ görülür. Kuluçka süresi 1-12 gündür. Belirtileri vücuda giriş noktalarında oluşan ağrı, sızı ve kabartılardır. Hangi hayvanın şarbonlu olduğu anlaşılamayacağı için hayvancılıkla uğraşanlar, kasaplar ve veterinerler risk altında. Çünkü hastalık bıçaklardan dahi bulaşabiliyor. Ete temas eden bıçakların deterjanla yıkanması lazım. Ellerin dezenfekte edilmesi de çok önemli. Şarbona neden olan bakteriye karşı sabun ve dezenfektanlar kalkan oluşturuyor.”

KANLI İSHAL GÖRÜLEBİLİR

Bağırsak şarbonu, deri şarbonuna göre çok daha tehlikelidir. Enfekte etlerin iyi pişirilmeden tüketilmesiyle mikrop vücuda girer ve bağırsağa yerleşir. Oradan da vücudun diğer bölgelerine yayılır. Kuluçka süresi 1-7 gündür. Belirtileri mide bulantısı, iştah kaybı, karın ağrısı, kusma ve kanlı ishaldir. Tedavisi erken yapılmazsa ölümcül sonuçlar ortaya çıkabilir. Şüphelendiğiniz etlerden hazırlanmış etli çiğ köfte yemeyin, görüntüsünden ve tadından anlaşılmayacağı için güvenmediğiniz yerlerden et almayın, aldığınız etleri de iyi pişirin.

AKCİĞER ŞARBONUNDA ÖLÜMCÜL RİSK

Akciğer şarbonu, hasta hayvanla aynı havanın solunmasıyla dahi bulaşabilir. Kuluçka süresi 3-5 gündür. Belirtiler ateş, bitkinlik, yorgunluk, soluk alıp vermede güçlük gibi soğuk algınlığı belirtilerine benzer belirtilerdir. Hastalığın ilerleyen evrelerinde hasta komaya girerek ölür.

Şarbon tanısında en kullanışlı mikrobiyolojik test, 16-24 saat içinde üremenin gözlenebildiği standart kan kültürleridir. Hastalık antibiyotiklerle tedavi edilebilir fakat tedavinin etkili olması için tedaviye olabildiğince erken başlanmalıdır. Aşı sadece şarbonla temas eden kişiye yapılmalıdır.